ออกแบบบ้านลดข้อจำกัดพื้นที่หน้าแคบแต่ลึก
บ้านที่ตั้งอยู่บนพื้นที่แคบและยาว เพียงแค่นึกถึงก็เห็นภาพความแคบ มืด และอึดอัด เหมือนบ้านตึกแถวติด ๆ กันสมัยก่อน ทั้งยังไม่ต้องนึกภาพการเชื่อมต่อระหว่างชั้นที่จะมองเห็นพูดคุยกันได้ เพราะพื้นเพดานที่ปูปิดทับทำให้ต่างคนต่างมีชีวิตแบบ “คนละชั้น” ดังนั้นในอาคารหลายชั้นใหม่ๆ จึงมีแนวคิดที่ต่างออกไป อย่างบ้านสามชั้นหลังนี้ที่มีสมาชิกต่างวัยและหลายครอบครัว นอกจากจะให้พื้นที่ส่วนตัวที่แตกต่างกันสำหรับครอบครัวเดี่ยวแต่ละครอบครัวแล้ว การออกแบบยังส่งเสริมความรู้สึกเชื่อมโยงระหว่างพื้นที่อยู่อาศัยและสภาพแวดล้อมภายนอกอีกด้วย
ออกแบบ : Zivyarch
ภาพถ่าย : Finbarr Fallon
เนื้อหา : บ้านไอเดีย
บ้านแฝดสามชั้นครึ่งหลังนี้ตั้งอยู่บนพื้นที่แคบยาว กว้าง 9 เมตร ยาวถึง 38 เมตร เนื่องจากที่ตั้งอยู่ด้านหน้าทางแยกและอยู่ใกล้กับบ้านข้างเคียง จึงมีความเสี่ยงที่จะไม่มีความเป็นส่วนตัวมากนัก ดังนั้นสถาปนิกจึงทำช่องเปิดด้านหน้าให้น้อยที่สุด โดยใช้ผนังอิฐช่องลมแบบพิกเซลเล็ก ๆ และผนังด้านหน้าสีเทาทึบที่ แม้ว่าจะดูแยกตัวจากสภาพแวดล้อมภายนอก แต่ภายในยังสามารถรับแสงและลมจากธรรมชาติผ่านผนังช่องลมที่เป็นรูพรุนเล็ก ๆ เหล่านี้ได้
คลิกที่ภาพ เพื่อชมภาพขยายใหญ่
การออกแบบนี้มุ่งหวังที่จะมอบบ้านที่ใส่ใจเรื่องสภาพอากาศ และมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวให้กับเจ้าของบ้านที่ชอบทำสวนและลูกๆ ที่เพิ่งแต่งงานใหม่ของพวกเขา ในการออกแบบบ้านสำหรับหลายรุ่นนั้น จึงพยายามที่จะหลีกเลี่ยงการสร้างโซนส่วนตัวที่แยกออกจากกันโดยสิ้นเชิง โดยสร้างพื้นที่ส่วนกลางให้มาพบปะและความรู้สึกผูกพันสามารถเติบโตได้ตามธรรมชาติ ปัจจัยหลักที่ทำให้เกิดขึ้นได้ คือ การสร้างห้องโถงขนาดใหญ่มีลักษณะสูงตระหง่านทะลุจากชั้นล่างไปชั้นบนสุด เป็นเสมือนเส้นเลือดใหญ่ของบ้าน โดยในชั้นล่างจะเป็นพื้นที่นั่งเล่น ครัว ห้องทานข้าวประตูกระจกบานเฟี้ยม เปิดออกรับแสง ลม วิวสวนได้ตลอดเวลา
ห้องโถงที่มีรูพรุนซึ่งหันไปทางทิศเหนือ-ใต้ มาพร้อมบันไดสีดำติดผนังด้านข้างที่ต่อเนื่องกันขึ้นไปยังด้านบนสุด ซึ่งปิดท้ายด้วยบล็อกคอนกรีตระบายอากาศและช่องแสงสกายไลท์แบบมีกรอบด้านบน ช่วยให้ได้รับแสงธรรมชาติอย่างเพียงพอและช่วยระบายอากาศแบบข้ามตลอดทั้งปี เพื่อให้ได้ผลลัพธ์สูงสุด จึงเลือกใช้ตาข่ายโลหะเจาะรูเป็นวัสดุพื้นผิวทั้งบริเวณบันไดและทางเดิน ช่องระบายอากาศคอนกรีตอยู่ตรงกลาง ทำให้เกิดเอฟเฟกต์อุโมงค์ลมสูงสุด และทำหน้าที่เป็นผนังอาคารที่ปรับสภาพอากาศ กรองแสงแดดและฝนได้
ในขณะที่ใช้พื้นที่สีเขียวขจีเพื่อระบายความร้อนตามธรรมชาติ ช่วยให้รู้สึกสบายตัวภายในอาคาร ขณะเดียวกันก็มอบความสุขให้กับเจ้าของบ้านที่รักการทำสวนอีกด้วย ความเพลิดเพลินของพื้นที่นี้ขยายออกไปนอกห้องโถงด้วยประตูบานเลื่อนกระจกสูงจากพื้นจรดเพดานซึ่งให้การเชื่อมต่อทางสายตาสูงสุดกับพื้นที่ส่วนตัวอื่นๆ ห้องโถงขนาดใหญ่จึงทำหน้าที่เป็นเส้นเลือดใหญ่ของบ้าน เป็นพื้นที่ร่วมกันสำหรับการมีปฏิสัมพันธ์ในครอบครัวและกับองค์ประกอบทางธรรมชาติสมชื่อบ้าน “ใบไม้พันใบ”
ความสนุกสนานจากองค์ประกอบภายนอกไม่ได้จำกัดอยู่แค่บริเวณห้องโถงกลางเท่านั้น แต่ยังขยายไปยังพื้นที่อยู่อาศัยอื่นๆ อีกด้วย โดยแต่ละชั้นจะมีแต่ละครอบครัวอาศัยอยู่อย่างเป็นส่วนตัว โดยใช้ห้องโถงอำนวยความสะดวกในการมีปฏิสัมพันธ์ในชีวิตประจำวันร่วมกัน และสร้างความเชื่อมต่อพื้นที่ครอบครัวให้เข้าถึงกันได้ผ่านบันไดตาข่ายโลหะเจาะรู และผนังกระจกบานเลื่อนสูงจากพื้นจรดเพดาน จึงทำให้สามารถเชื่อมต่อด้วยสายตาและระบายอากาศข้ามไปยังพื้นที่อยู่อาศัยได้มากขึ้น
พื้นที่ในร่มทั้งหมดได้รับประโยชน์จากการระบายอากาศตามธรรมชาติ และการปลูกต้นไม้ในพื้นที่สีเขียวชอุ่มไว้ในแต่ละชั้นเพื่อให้สัมผัสได้ถึงธรรมชาติอย่างแท้จริง
ในพื้นที่แต่ละชั้นจะเสมือนมีระบบผนังสองชั้น คือ ชั้นนอกด้านข้างและฟาซาดที่ส่วนหน้าของบ้าน แล้วเว้นมีระยะเล็กน้อยเพื่อสร้างพื้นที่ว่างในบ้านให้สามารถระบายอากาศได้ จากนั้นจะผนังชั้นในที่เป็นประตูบานเลื่อนกระจก เพื่อสร้างความรู้สึกเป็นอิสระทางสายตา ในขณะเดียวกันก็สามารถเลือกการทำงานเปิด-ปิดได้ตามสถานการณ์ที่ยืดหยุ่น บ้านลึกยาวที่ไม่มีพื้นที่ติดตั้งหน้าต่างทั้งสองด้านนี้จึงไม่มีปัญหาเรื่องการระบายอากาศ การรับแสงและลมเลย
