บ้านชั้นเดียวราคาประหยัด
ไม่ใช่ทุกคนที่มีฝันจะมีบ้านหลังใหญ่อย่างที่จินตนาการ ในทางกลับกันผู้คนไม่น้อยมีปัญหาเรื่องงบประมาณ แต่ก็ไม่หยุดตั้งเป้าหมาย อย่างไรก็ตามสิ่งที่เรียกว่า “บ้าน” นั้น แม้จะใช้งบประมาณน้อยและขั้นตอนไม่ซับซ้อน ก็ควรจะยังคงเป็นพื้นที่ปลอดภัย อยู่สบายในสภาพแวดล้อมท้องถิ่น และถูกสุขอนามัย เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดี เนื้อหานี้เราจะพาไปชมโครงการบ้านสำหรับพักพิงที่ทำจากวัสดุที่หาได้ง่ายๆ มาฝากกัน ผู้อ่านท่านใดที่มีพื้นที่น้อย งบไม่มากก็ใช้เป็นแนวคิดในการสร้างบ้านในฝันได้เช่นกันครับ
ออกแบบ : Belo Horizonte
ภาพถ่าย : Jomar Bragança
เนื้อหา : บ้านไอเดีย
คลิกที่ภาพ เพื่อชมภาพขยายใหญ่
ศูนย์ศึกษาสังคมการเมืองที่ PUC Minas เปิดเผยว่าเมืองเบโลโอรีซอนชีมีบ้าน 95,700 หลัง ที่มีปัญหาเชิงโครงสร้าง เช่น ผนังและเพดานเสียหาย รวมถึงปัญหาที่เกี่ยวข้องกับสุขอนามัย ทำให้เกิดโครงการทดลองเชิงสร้างสรรค์ของหลักสูตรสถาปัตยกรรมขึ้น โดยการออกแบบบ้านเป็นศูนย์พักพิงฉุกเฉินสำหรับครอบครัว ในหมู่บ้าน Fazendinha เขต Calafate ในเมือง Belo Horizonte ประเทศบราซิล พัฒนาโดยนักศึกษาและอาจารย์ ภาควิชาสถาปัตยกรรมและการวางผังเมืองของ PUC Minas ร่วมกับช่างเทคนิค ผู้สนับสนุน และผู้อยู่อาศัยในชุมชน
กลุ่มตัวอย่างมุ่งเน้นไปที่ครอบครัวที่มีความจำเป็นเร่งด่วน ซึ่งครอบครัวที่ได้รับการเสนอชื่อโดยชาวบ้านในชุมชน ประกอบด้วยผู้หญิงสามคน เป็น Case Study ที่ใช้ศึกษาเรื่องขนาดพื้นที่ที่ใช้งานได้เพียงพอสำหรับ 3 คน รูปทรงอาคารที่เหมาะกับสภาพแวดล้อม วัสดุที่ต้องการใช้ วิธีการก่อสร้าง งบประมาณ ไปจนถึงการปรับให้เข้ากับความต้องการของผู้อยู่อาศัย โครงการจะพยายามเสนอแนวคิดทางสถาปัตยกรรมที่สอดคล้องกับเงื่อนไขการก่อสร้างที่เป็นไปได้
สำหรับผู้มีรายได้น้อยทั่วไปเจ้าของไม่สามารถจ้างมืออาชีพได้ จึงมีการนำเทคนิคต่างๆ มาใช้ในโครงการนี้ เพื่อใช้พื้นที่ให้เกิดประโยชน์สูงสุดและให้ความมากที่สุด ระบบบ้านใช้แบบสำเร็จรูป โดยจะผลิตชิ้นส่วนในห้องปฏิบัติการ PUC Minas และขนส่งไปยังไซต์งาน เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพกระบวนการก่อสร้าง จากภาพดานบนจะแสดงให้เห็นส่วนประกอบของบ้าน ที่ทำด้วยโครงไม้ซีดาร์ ค้ำด้วยโครงไม้สนและเชือกเหล็ก โครงสร้างหลังคาทำด้วยไม้ยูคาลิปตัส แล้วปิดด้วยแผ่นวัสดุผนัง
ภายในบ้านรูปทรงสี่เหลี่ยมหลังคาเพิงหมาแหงนนี้มีพื้นที่ 30 ตารางเมตร แบ่งออกเป็นห้องครัวพร้อมพื้นที่รับประทานอาหาร ห้องนั่งเล่น ห้องน้ำ และห้องนอน ซึ่งออกแบบมาให้มีทั้งแสงธรรมชาติและลมให้บ้านอากาศถ่ายเท ไม่ร้อน ด้วยเทคนิคทางสถาปัตยกรรม อาทิ การทำเพดานสูง 3 เมตร ให้ความร้อนลอยตัวขึ้นสู่ที่สูง และติดตั้งแผงผนังไม้ที่เจาะเป็นรูกลมๆ ด้านบนของบ้าน ช่วยระบายอากาศร้อนในบ้านออกไปทุกทิศทาง ในส่วนปิดหรือผนังรอบบ้านจะเป็นแผ่นไม้อัดมารีนปิดทับด้วยซีเมนต์บอร์ด ซึ่งพื้นผิวส่วนนี้จะแตกต่างกันไปตามความต้องการในการกันน้ำของแต่ละสภาพแวดล้อม
บ้านที่รวมเอาฟังก์ชันหลัก ๆ ใช้งานร่วมกันไว้ในบริเวณเดียว โดยพยายามลดผนังแบ่งซอยห้องเล็กห้องน้อยให้มากที่สุด จะช่วยลดความรู้สึกบีบอัดคับแคบของบ้านได้ อย่างบ้านนี้ จะทำพื้นที่โล่งๆ หน้าบ้านถึงห้องนั่งเล่นด้านใน มีเพียงห้องนอนหลักและห้องน้ำที่ปิดแยกเพื่อความเป็นส่วนตัว การลดผนังก็เท่ากับลดค่าใช้จ่ายและค่าแรงในการสร้างบ้านได้อีกทางหนึ่งด้วย
ในห้องนอน ด้านหนึ่งจะเป็นของคุณแม่ผู้สูงวัย อีกด้านหนึ่งเป็นเตียงสองชั้นที่ลูก ๆ สองคนใช้งาน เพื่อให้ประหยัดพื้นที่ ซึ่งไม่ค่อยมีปัญหาเรื่องความเป็นส่วนตัว เนื่องจากเป็นผู้หญิงล้วน แต่ถ้าเป็นครอบครัวที่มีสมาชิกต่างเพศต่างวัยก็ต้องปรับฟังก์ชันใหม่ เป็นการแสวงหาโซลูชันทางสถาปัตยกรรมที่เหมาะกับความต้องการของผู้คนในสถานการณ์ที่เปราะบางได้อย่างใส่ใจ
สำหรับใครที่คิดว่าผนังที่เจาะรูกลมๆ นั้นจะเป็นช่องทางให้มียุง แมลงวัน และสัตว์ตัวเล็ก ๆ เข้าสู่ตัวบ้านได้ ก็ไม่ต้องกังวลเพราะทีมงานได้ติดตั้งตาข่ายสานเพื่อกันแมลงเอาไว้ด้านในด้วย บ้านจึงรับลมได้เต็มที่เสมือนมีมุ้งลวดป้องกันอยู่ แต่องค์ประกอบนี้อาจต้องมีการปรับเปลี่ยน เมื่อมีปัจจัยอื่นๆ เข้ามากระทบ เช่น ฝุ่นละออง ควัน หรือมีการระบาดของเชื้อโรคที่แพร่ทางอากาศได้โดยผ่านละอองลอย ที่สามารถเข้าสู่บ้านในช่องเปิดเหล่านี้
แปลนบ้าน
